Το σύνολο των προσωπογραφιών που ανακαλύφθηκαν τον 19ο αι. στην Αίγυπτο, κυρίως στην περιοχή Φαγιούμ και ήταν ενσωματωμένα σε μούμιες. Είναι έργα Ελληνο-Αιγυπτιακής τέχνης, από την Ρωμαϊκή εποχή (τα περισσότερα χρονολογούνται τον 2ο μ.Χ. αι.). Τα πιο περίτεχνα από αυτά είναι σαφώς ελληνικής τεχνοτροπίας, φιλοτεχνήθηκαν από ζωγράφους της Σχολής της Αλεξάνδρειας κι αποτελούν αριστουργήματα. Άλλα από αυτά είναι έργα καλλιτεχνών λιγότερο εξοικειωμένων με την ελληνική παράδοση, άλλα είναι περισσότερο σχηματικά και άλλα έχουν μικρή καλλιτεχνική αξία, όμως πάντα ενδιαφέρον ως ιστορικά ντοκουμέντα.
Τα Πορτρέτα του Φαγιούμ ζωγραφίστηκαν με την εγκαυστική τεχνική (θερμό κερί) ή με τέμπερα σε ξύλινες πινακίδες ή σε λινό ύφασμα.
Αποτελούν προδρόμους των βυζαντινών φορητών εικόνων, τόσο όσο αφορά στην τεχνοτροπία, όσο και σε πολλά άλλα στοιχεία, όπως η δύναμη του βλέμματος, η στάση του σώματος κ.α.
Η στεγνή άμμος της ερήμου διαφύλαξε τα υπέροχα αυτά έργα, από τα οποία έχουν εντοπιστεί περί τα 1000. Βρίσκονται διασκορπισμένα σε όλο τον κόσμο, σε ιδιωτικές συλλογές και μουσεία.
Ένα θαυμάσιο -από κάθε άποψη- βιβλίο είναι «ΤΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ ΤΟΥ ΦΑΓΙΟΥΜ» της Ευφροσύνης Δοξιάδη (εκδόσεις ΑΔΑΜ), απ’ όπου προέρχονται οι παραπάνω πληροφορίες και τα σχόλια στα πορτρέτα.